Quis
fuit Iūstīniānus?
Iūstīniānus
fuit imperātor imperiī Rōmānī Orientālīs.
Vbī
nātus est?
Iūstīniānus
apud Scupos, hodiē Skopie, caput Reī Pūblicae Macedoniae, nātus
est.
Quō
annō nātus est?
Iūstīniānus
annō 482 p.C.n. nātus est.
Quō
annō Iūstīniānus ē uītā excessit?
Annō
565 Iūstīniānus imperātor ē uītā excessit.
Quam
linguam ā pārentibus suīs Iūstīniānus puer didicit?
Lingua
māterna Iūstīniānō lingua Latīna fuit. Fortasse Iūstīniānus fuit
ultimus imperātor cuī lingua Latīna lingua māterna fuit.
Quae
bella Iūstīniānus gessit?
Iūstīniānus
multa bella gessit, et imperium Rōmānum redintegrāre
cōnātus est. Bella
contrā Vandalōs in Africā, contrā Ostrogothōs in Italiā, contrā
Visigothōs
in Hispāniā et contrā Persās gessit.
In
proemiō Īnstitūtiōnum dīcit:
"et
bellicōs quidem sūdōrēs nostrōs barbaricae gentēs sub iuga
nostra dēductae
cōgnōscunt et tam Africa quam aliae innumerōsae prōvinciae post tanta
temporum spatia nostrīs victōriīs [...] iterum diciōnī Rōmānae
nostrōque additae imperiō prōtestantur".
Quae
opera ad iūs Rōmānum pertinentia Iūstīniānus scrīpsit?
Rēuērā
Iūstīniānus opera quae nōmen suum habent nōn scrīpsit, sed
iūris prūdentēs quī
in rēgia (siue palātiō) nōmine suō operam dabant.
In
proemiō Īnstitūtiōnum dīcit:
"Tribōniānō,
virō magnificō, magistrō et ex quaestōre sacrī palātiī
nostrī, nec
nōn Theophilō et Dorotheō, virīs illūstribus, antecessōribus,
[...], convocātīs, speciāliter
mandāvimus ut nostrā auctōritāte nostrīsque suāsiōnibus
compōnant Īnstitūtiōnēs"
Quae
sunt opera quae Iūstīniānus facienda cūrāuit?
Īnstitūtiōnēs
iūris cīuīlis est opus dē iūre Rōmānō quod iūris
prūdentēs iussū
Iūstīniānī scrīpsērunt, alia opera aetātis recentiōris
sequentēs, praesertim Īnstitūtiōnēs Gāiī,
opus quod ad saeculum II p.C.n. pertinet.
Īnstitūtiōnēs
iūris cīuīlis est prīma pars operis magnī quod corpus iūris Cīuīlis
īnscrībitur, compendium maximum omnis iūris cīuīlis.
In proemiō Īnstitūtiōnum
dīcit:
- "tunc nostram extendimus cūram et ad immēnsa prūdentiae veteris volūmina et opus dēspērātum"
- "Igitur post librōs quīnquāginta dīgestōrum seu pandectārum, in quōs omne iūs antīquum collātum est"
Quem
ad fīnem / Cūr Iūstīniānus illud opus compōnere
instituit?
"ut
liceat vōbīs prīma lēgum cūnābula nōn ab antīquīs
fābulīs discere, sed ab
imperiālī splendōre appetere, et tam aurēs quam animae vestrae
nihil inūtile nihilque perperam positum, [...], accipiant, et
quod in priōre tempore vix post quadriennium priōribus contingēbat,
[...], hoc vōs ā prīmōrdiō ingrediāminī, [...]".
uōbīs
: iī quī studiō iūris cīuīlis operam datis
"ut
sint tōtīus lēgitimae scientiae prīma elementa"
Dē quō agitur hōc in opere?
Prīmōrdia
dē iūre cīuīlī tractantur.
- Liber I: dē iūre et dē persōnīs
- Liber II: dē rēbus
- Liber III: dē hērēditātēs et aliīs
- Liber IV: dē obligātiōnibus
"Quibus
breviter expositum est et quod anteā optinēbat et quod posteā
dēsuētūdine inumbrātum ab imperiālī remediō illūminātum
est".
Fontēs
huius operis quī sunt? Vnde praecepta uirī iūris prūdentēs
exhauriant?
"Quās
[īnstitūtiōnēs] ex omnibus antīquōrum īnstitūtiōnibus et
praecipuē ex commentāriīs Gāiī nostrī
tam īnstitūtiōnum quam rērum cottīdiānārum aliīsque multīs
commentāriīs compositās"
Vt
compendiōsē dīcāmus, quā dē causā īnstitūtiōnēs Iūstīniānī
opus est nōn tantum magnī sed maximī mōmentī?
Quod
per saecula liber fuit cuī iī quī iūris prūdentēs esse uolēbant
studēbant ut prīma elementa / prīmōrdia / cūnābula iūris
cīuīlis Rōmānī scīrent.
